استراتژی توسعه مبتنی بر نوآوری چین برای جهان چه معنایی دارد؟

شی جین پینگ، رئیس جمهور چین در جریان برگزاری نشست های «دو مجلس» قانونگذاری و مشورتی بر ضرورت تسریع در اجرای استراتژی توسعه مبتنی بر نوآوری تاکید کرد و گفت که تسریع تلاش ها برای دستیابی به خوداتکایی بیشتر و قدرت در علم و فناوری مسیری است که چین باید برای پیشبرد توسعه با کیفیت بالا طی کند.

با گذشت بیش از 10 سال از استراتژی توسعه مبتنی بر نوآوری چین، این کشور رتبه خود را در شاخص جهانی نوآوری از 34 در سال 2012 به رتبه یازدهم در سال گذشته ارتقا داد و این امر با رشد اقتصادی متوسط سالانه 6.6 درصدی بین سال‌های 2013 و 2021 محقق شد؛ و سهم چین را به بیش از 30 درصد در کمک به رشد اقتصادی جهان رساند.

چین همزمان با تقویت قدرت خود در زمینه علم و فناوری، همچنین متعهد شده است که فناوری خود را با شرکای جهانی به اشتراک بگذارد و برای بهبود حکمرانی علم و فناوری جهانی همکاری کند.

توسعه مبتنی بر نوآوری

دارن تانگ، مدیرکل سازمان جهانی مالکیت فکری گفت: «توجه جدی این دولت و کشور به نوآوری به عنوان موتور محرکه رشد در حال نتیجه دادن است.»

در واقع، پیشرفت تاریخی چین در ساختن کشوری نوآور، گواه این گزاره است: علم و فناوری نیروی مولد اولیه، استعداد منبع اولیه و نوآوری محرک اصلی رشد هستند.

بر اساس اعلام وزارت علوم و فناوری چین، این کشور هزینه تحقیق و توسعه خود را از یک تریلیون یوان (حدود 145 میلیارد دلار آمریکا) به 3.09 تریلیون یوان (حدود 445 میلیارد دلار) در دهه گذشته افزایش داده است که با افزایش میزان تحقیق و توسعه از 1.91 درصد به 2.55 درصد، دومین رتبه در جهان است.

رفاه عمومی جهانی

آثار توسعه مبتنی بر نوآوری چین فراتر از مرزهای آن است.

چین با داشتن طولانی‌ترین و پرکاربرد‌ترین شبکه راه‌آهن پرسرعت جهان، به چندین کشور در ساخت و ارتقای ترانزیت ریلی با فناوری پیشرفته ریلی خود کمک کرده است.

مارتین رایزر، معاون رئیس بانک جهانی در امور آسیای جنوبی گفت که فناوری ریلی چین توسعه شهری، گردشگری و رشد اقتصادی منطقه را به همراه خواهد داشت.

از طریق مکانیسم‌های چندجانبه مانند ابتکار کمربند و جاده و مشارکت اقتصادی جامع منطقه‌ای، دستاوردهای فناوری علمی چین گزینه‌های جدیدی را در ارتباطات 5G، زیست‌پزشکی و حوزه‌های متعدد ارائه کرده است و در عین حال شتاب رشد را نیز فراهم می‌کند.

حکمرانی علمی و فناوری در جهان

چین هرگز پشت درهای بسته نوآوری نمی کند. به همین دلیل است که این کشور به پیشبرد حکمرانی جهانی در زمینه علم و فناوری متعهد بوده است.

در سال‌های اخیر، چین ابزارهای سیاستی مختلفی را برای ارتقای همکاری‌های علمی و فناوری جهانی اتخاذ کرده، زیرساخت‌های علمی در مقیاس بزرگ را ارائه کرده، پلتفرم‌های تحقیق و توسعه مشترک را ایجاد کرده و دامنه، زمینه و مقیاس نوآوری باز را گسترش داده است.

چین با بیش از 160 کشور و منطقه همکاری علمی فناوری داشته است و در پروژه های علمی جهانی مانند برنامه راکتور آزمایشی حرارتی هسته ای بین المللی – یکی از جاه طلبانه ترین پروژه های انرژی در جهان و آرایه کیلومتر مربعی – یک پروژه رادیو تلسکوپ بین دولتی مشارکت داشته است.

در همین حال، انتقال سریع این کشور از «ساخت چین» به «ایجاد شده در چین» به کشورهای در حال توسعه نشان می‌دهد که چگونه مسیر توسعه متناسب با شرایط خود را بیابند.