جنگ تراشه ای واشنگتن به نفع هیچ کسی نیست

ساعاتی قبل از اینکه یوشیماسا هایاشی، وزیر امور خارجه ژاپن برای یک سفر دو روزه در روز شنبه پا به پکن بگذارد، دولت ژاپن اعلام کرد که ژاپن به ایالات متحده و هلند در محدود کردن صادرات فناوری نیمه هادی به چین خواهد پیوست.
در این اطلاعیه که اواخر روز جمعه توسط وزارت اقتصاد، تجارت و صنعت ژاپن منتشر شد، این کشور صادرات 23 نوع تجهیزات پیشرفته تولید نیمه هادی به چین را تشدید خواهد کرد و محدودیت ها از ماه جولای اجرایی می شوند.
بر اساس این اطلاعیه، قرار است رویه های سخت تری برای صادرات این تجهیزات به حدود 160 مقصد مانند چین در نظر گرفته شود، در حالی که 42 کشور و منطقه – از جمله ایالات متحده، جمهوری کره و جزیره تایوان – از رویه های کنترل صادرات سخت گیرانه معاف هستند.
این بدان معناست که علیرغم مخالفت شدید طرف چینی، اتحاد تراشه ای پیشنهاد شده توسط واشنگتن در اکتبر سال گذشته، زمانی که شرکت های چینی را از خرید تراشه های پیشرفته و تجهیزات ساخت تراشه بدون مجوز منع کرد، به عنوان بخشی از اقدامات خود برای مقابله با بخش فناوری چین، تقریباً با تمام بازیگران اصلی در صنعت تراشه تشکیل شده است. اهرم سازی از فناوری به طور فزاینده ای به یک تاکتیک در بازی های ژئوپلیتیک آن تبدیل می شود.
جز بردن این کشورها به سازمان تجارت جهانی به خاطر این اقدامات، که به گفته چین «از اصول تجارت آزاد و قوانین تجارت چندجانبه عدول می کنند، تعهدات اساسی بر اساس سازمان تجارت جهانی را به طور جدی نقض می کنند و ثبات زنجیره های صنعتی و تامین جهانی را به شدت تضعیف می کنند»، اقدامات متقابل چین به ویژه در صنعت تراشه محدود است. مانند هر کشور در حال توسعه دیگری، آسیب پذیری این کشورها در نظم اقتصادی و تجاری کنونی تحت سلطه غرب و همچنین ناعادلانه بودن آن سیستم را آشکار می کند.
با توجه به زمان طولانی حل و فصل اختلافات از طریق سازمان تجارت جهانی، به ویژه در مقایسه با سرعت سریع ارتقاء صنعت تراشه، مگر اینکه چین بتواند به موقع منابع جایگزینی برای حفظ پایداری تجهیزات و مواد ساخت تراشه های پیشرفته و فناوری خود بیابد، و حتی اگر در دعوی در سازمان تجارت جهانی پیروز شود، «اتحاد تراشه‌ها» به رهبری ایالات متحده با توجه به استفاده گسترده از تراشه‌های پیشرفته در صنایع مدرن، آسیب‌های جبران‌ناپذیری به بخش‌های فناوری پیشرفته‌اش وارد می‌کند.
اما این موضوع تأثیرات منفی بر تجارت جهانی به طور کلی خواهد داشت زیرا چین بزرگترین شریک تجاری در کالاهای حدود 160 کشور و منطقه است و تقریباً همه کشورها از جمله اعضای خود «اتحاد تراشه ها» را تحت تأثیر قرار می دهد.
به عنوان مثال، چین بزرگترین بازار نیمه هادی جهان و بزرگترین مقصد صادراتی تجهیزات تولید نیمه هادی ژاپنی است. اقدام اخیر ژاپن نه تنها حقوق و منافع مشروع شرکت های چینی را تضعیف می کند، بلکه باعث ضرر شرکت های ژاپنی نیز می شود.
جنگ تراشه ای که ایالات متحده علیه چین به راه انداخته است، بازار جهانی را به سمت تقابلی سوق می دهد که به نفع هیچ طرفی به جز عده معدودی از چین ستیزان در واشنگتن نیست.