دو روی سکه استفاده از رمزارزها در اقتصاد ایران
کاربرد رمزارزها در اقتصاد ایران دارای یک کارکرد دوگانه شده است؛ نه باید به صورت هیجانی و با خروج سرمایه از بازارهای شفاف به سمت توسعه این بازار حرکت کرد و نه خط بطلان بر آن کشید.
کوچ سرمایه‌ها از بازار سهام به بازار رمز ارزها در حالی از سوی افراد غیرمتخصص در حال انجام است که بسیاری از کارشناسان و تحلیلگران، سرمایه‌گذاری در این بازار را به خصوص برای افرادی که تخصصی در این حوزه ندارند و با قواعد بازی در آن آشنا نیستند، به صلاح نمی‌دانند.
واقعیت آن است که بازار رمزارزها اگرچه در دنیا به یکی از سرمایه‌گذاری‌های سودآور تبدیل شده، اما به تناسب سودی که نصیب فعالان آن می‌شود، ریسک بالایی هم دارد و قاعده‌گذاری ها در آن کاملاً غیرشفاف است؛ به نحوی که هنوز هم بسیاری از کشورهای دنیا با قواعد این بازار آشنا نبوده و اصولاً هنوز هم در دنیا نمی‌دانند که پشت تولید ارزهای دیجیتال چه شخصی یا سازمانی نهفته است؛ به همین دلیل بسیاری از کارشناسان، خروج از یک بازار شفاف مثل بازار سهام و دارای بازه زمانی فعالیت در روز را به یک بازار غیرشفاف و ۲۴ ساعته مثل رمز ارزها توصیه نمی‌کنند.
اما روی دیگر داستان، ورود بخش‌خصوصی و فعالان اقتصادی است که برای دور زدن تحریم‌ها از این ابزار بهره‌برداری می‌کنند و هم اکنون نیز، تجربه بسیار کمی در مورد آن وجود دارد؛ اما احتیاط حتی در این حوزه نیز شرط عقل است.
احسان پیری، کارشناس بازار سرمایه در گفتگوی خود گفت: ۸ درصد از ماینرهای دنیا در ایران فعال است و این یک موقعیت استراتژیک برای ایران است.
وی درباره مشکلاتی که تاکنون در مسیر استفاده از رمزارزها بوجود آمده است، افزود: بانک‌های مرکزی دنیا از این رمز ارزها هراس دارند؛ چراکه سلطه آنها بر سیاست‌های مالی و پولی کشورشان را تضعیف می‌کند؛ به همین دلیل در کشورما بخش خصوصی باید به گونه‌ای سکان این بازار را دست بگیرد که دولت و حاکمیت از این بابت خیالشان راحت شود که مشکل و خدشه‌ای در حاکمیت دولت بر سیاست‌های پولی و مالی ایجاد نمی‌شود. البته اکنون بانک مرکزی به تدوین قانون برای این بازار ورود کرده، اما خیلی محتاط پیش می‌رود.
به گفته وی، ۹۰ درصد بلاکچین ها هدفی برای پولشویی ندارند و ۱۰ درصد آن شاید برای مقاصد پولشویی مورد استفاده قرار بگیرند؛ بنابراین باید برای از بین بردن نااطمینانی که نسبت به رمز ارزها ایجاد شده، فرهنگ سازی کرد.
پیری تاکید کرد: وقتی رمزارزها رسمیت پیدا کند، همینطور که اکنون برای خرید دلار به صرافی‌ها مراجعه می‌شود و قابلیت رصد کردن و پیگیری دارد؛ اگر دولت رمزارزها را به رسمیت بشناسد و به کارگزاری‌ها و صرافی‌های معتبر مجوز دهد که قیمت رمزارزها در کنار قیمت دلار درج شود و از طریق مبادی قانونی این مبادله صورت گیرد، شفافیت ایجاد می‌شود و ترس و دلهره‌ای که در این حوزه وجود دارد به مرور زمان از بین می‌رود.
وی افزود: اکنون بحث خرید و فروش رمزارزها در کشور وجود دارد؛ اما همه با کشور واسط از جمله ترکیه و روسیه این کار را انجام می‌دهند؛ یعنی از کشور ایران کسی نمی‌تواند عملاً رمز ارز خرید کند.
پیری درباره برخی رویکردها نسبت به ورود بخش خصوصی به حوزه رمزارزها تاکید می‌کند: تجار و بازرگانان ایرانی باید با این حوزه آشنایی پیدا کنند و یک نگاه جامع و کامل نسبت به این حوزه داشته باشند؛ چرا که برخی مسائل رمزارزها حتی برای فعالان این حوزه همچنان علامت سوال است و اشراف کامل نسبت به آن وجود ندارد.
وی ادامه داد: اکنون که ایران مورد تحریم قرار گرفته است، فرصت بسیار مناسبی است تا با استفاده از رمز ارزها در تجارت خارجی کشور، وابستگی خود به استفاده از ارزهای رایج دنیا را بویژه در تجارت با همسایگان کاهش دهیم.
این کارشناس بازار سرمایه با بیان اینکه بخش خصوصی باید بسیار هوشیار و چابک عمل کند، افزود: همیشه در آئین نامه‌ها و بخشنامه‌های خلق الساعه که دولت برای تجار اعلام می‌کند، مشکلات عدیده‌ای ایجاد می‌شود؛ این بار باید بخش خصوصی پیش دستی کند و با نگاه جامع و کاملی که در این موضوع دارد، دولت را در تدوین ضوابط یاری کند.
به گفته پیری، یکی از مواردی که در مبادلات رمز ارزها مبهم است، بخش مالیات است و باید ببینیم مالیات در حوزه رمزارزها چگونه تعریف خواهد شد. تعریف مالیات، صادرات و واردات در حوزه رمزارزها یکی از مسائل مهمی است که باید به آن بسیار جدی شود.