یدالله کابلی خوانساری هنرمند پیشکسوت ایرانی در حوزه خطاطی در گفت‌وگویی آنلاین درباره فعالیت‌های خود توضیح داد: من یدالله کابلی خوانساری و متولد خوانسار هستم. حدود نیم قرن است که در مجموعه انجمن خوشنویسان ایران به‌عنوان استاد و عضو شورای‌عالی ارزشیابی حضور دارم. در شورای ارزشیابی میراث فرهنگی و وزارت ارشاد هم سالیان طولانی حضور داشته‌ام و افتخار دارم که در این مسؤولیت کوشش‌های فراوانی را برای خوشنویسی کشور برعهده داشته‌ام. این افتخار را هم دارم که به‌عنوان نماینده فرهنگی یونسکو بتوانم در چشم‌انداز درخشانی که این کمیسیون عالیقدر برای تحکیم مبانی فرهنگی و هنری کشورهای دنیا و به‌خصوص منطقه جاده ابریشم ترسیم کرده است، توفیق خدمت داشته باشم.

کابلی ادامه داد: گمان می‌کنم اگر بگوییم غیر از هنر، تاجی بر سر آفرینش نیست، سخنی به گزافه نگفته‌ایم. در همین راستا هم شاهدیم تحکیم روابط فرهنگی با کشورهای منطقه راه ابریشم که با مدیریت مدبرانه دکتر ایوبی در پیش رو داریم، محصول ارزش‌های بنیادین «هنر خطاطی» است. هنری که در اشتراکات دیرینه ایران و کشورهای راه ابریشم، نقشی دیرینه داشته است و گمان می‌کنم دنیای هنر بدون مرز جغرافیای، سیاسی و حتی اجتماعی،‌ غنی‌ترین فضای گفت‌وگویی است که نیازی به ترجمان ندارد و در هر گوشه از عالم محبوبیت خاص خود را دارد. «هنر» ژرف‌ترین گفت‌وگو میان انسان‌های صاحب دل و فرزانه در تاریخ بشر محسوب می‌شود که احساسات تابنده خود را در عرصه‌های مختلف فرهنگی وهنری ارائه کرده و آثارشان مایه فخر بشریت شده است.

این هنرمند پیشکسوت حوزه خطاطی افزود: انسان‌ها همیشه برای معنا بخشیدن به زندگی و جلوه‌های پویای ذهنی خود، در جستجوی تحولات درونی خود بوده‌اند. هنر به‌عنوان یک ودیعه الهی، بروز و ظهور شورانگیزترین و ژرف‌ترین بازتاب‌های درونی انسان‌ها به دنیای بیرون بوده است. هنر حاصل تفکر و تعمق جان‌های شیفته و عقل‌های سرمستی است که با سیروسلوک و کشف و شهود بسیار زیاد توانستند آثاری را خلق کنند. پیدایش خط یکی از مهم‌ترین دستاوردهای تاریخ بشر از این منظر بوده است که در طول تاریخ بشر و در هر سرزمینی به ثبت و ضبط رویدادها و احوالات و به‌خصوص مفاهیم ادبی و اخلاقی و فرهنگی و حتی سیاسی اختصاص یافته است. با این پیش‌زمینه می‌توان گفت نام ایران و ایرانی در گذشته تاریخ، بخش عمده‌ای از کتاب فرهنگستان جهان را به خود اختصاص داده است.

وی توضیح داد: کتاب «سهم ایرانیان در پیدایش و آفرینش خط» که در حدود 960 صفحه به معرفی هنرمندان و آثار آنان پرداخته را باید معرفی کنیم. چراکه این تحول که ما آن را قدسی می‌پنداریم با تاریخی حدود 1400 ساله نقش مهمی در تحکیم مفاهیم فرهنگی و ادبی و هنری و آیینی ما را عهده‌دار بوده است. اگر بخواهیم تنها یک نمونه مستند و معتبر را که همه جهان به آن ایمان  دارند را در این زمینه معرفی کنیم کتاب «هزار سال مصحف ایران» است که به‌کوشش شادروان نجفی مرعشی شوشتری تدوین و منتشر شده است. این مجموعه دربرگیرنده 186 جلد قرآن کریم است که با نوشتن آیات وحی به‌دست هنرمندان سترگ و برجسته تاریخ سرزمین ما به ثبت رسیده و موجود است. این 186 جلد قرآن تنها قرآن‌هایی است که در کتابخانه آستان قدس رضوی موجود است. شما به هر گوشه از جهان سفر کنید که با نام ایران و ایرانی آشنا باشند، تمام محققان و پژوهشگرانی که در این حوزه رشد کرده‌ و بالیده‌اند و صاحب رساله و کتاب بوده‌اند، بر این سابقه مهر تأیید می‌زنند. مانند خانم آن‌ماری شیمل که در سیر تحول و تطور خوشنویسی ایرانی کتابی مبتنی بر شرح فعالیت بزرگان این هنر را در 460 صفحه تألیف و منتشر کرده است. این‌ها همه نشانه‌هایی بارز و روشن از جایگاه ایران در میان کشورهای اسلامی به‌خصوص از منظر هنر خوشنویسی است.

کابلی در ادامه تأکید کرد: اگر بخواهیم شرح کوچکی از این رسالت تاریخی را بیان کنیم، می‌توانیم به شیوه‌های مختلفی که حیات خوشنویسی را دوام و قوام بخشیده است اشاره کنیم؛ مانند قلم محقق، ریحان، نسخ، ثلث، رقاع، تعلیق، نستعلیق و شکسته. همه این اقلام در کشور ما به‌دست بزرگانی که خلق و ابداع‌شان را عهده‌دار بودند ماندگار شدند و امروز، هم در ایران و هم در اقصی نقاط جهان با این میراث آشنا هستند.

وی افزود: اساتیدی همچون بیضاوی شیرازی، خواجه تاج‌الدّین سلمانی اصفهانی و میرعلی تبریزی که واضع خطوط تعلیق و نستعلیق بوده‌اند. یا شفیعا و شاملو که مبدع خط شکسته بودند، یا سلطان علی مشهدی و میرعلی هروی، یا هنرمند بزرگ قرن دهم میرعماد حسنی که خوشنویسی ایران را با قابلیت‌ها و قانون‌مندی خط خودش از مرزها عبور داد. 

کابلی تصریح کرد: اگر امروز کسانی هستند که در این خطوط مدعی هستند، می‌دانند که ریشه این خطوط متعلق به این سرزمین است. حدود ۴۰۰ سال است که استادان بنامی در سایه‌سار کوشش و تلاش و خلاقیت این هنرمندان بزرگ تاریخ سرزمین‌مان، آثار درخشانی را خلق کرده‌اند. این میراث از ریشه‌های مشترک کشورهای مسیر جاده ابریشم محسوب می‌شود که نقش گسترده در دوره‌های گذشته تمدن تاریخ بشر داشته‌ است. این «هنر» بر بال شعر و ادب و حکمت و فضیلت هنرمندان صاحب‌دل این کشورها همواره در پرواز بوده است. این هنر یک ودیعه الهی است که بادستاوردهای بسیار درخشان میان کشورها اشتراکات و تعاملاتی را رقم زده است.

وی در پایان افزود: برگزاری نمایشگاه «رقص قلم» می‌تواند تشکری بزرگ را برای کشورهای متمدن و برجسته‌ای که صاحب کرسی خوش‌نویسی هستند به همراه داشته باشد. کشورهایی مانند ترکیه، چین، ژاپن و کشورهایی که اصولا در کار خوشنویسی به‌عنوان هنر قدسی، فعالیت دارند و هنرمندان بزرگی را هم در جامعه خود دارند. خوشنویسی امروز زبان فهم و ادب همه ملت‌های دنیا است. به‌خصوص کشورهای متمدن که با ارتباطات دیجیتالی همراه هستند، هرگز در بیان نوشتاری خود، جز با قلم خوشنویسی و جز با تحریر نوشتاری، با دیگران روبه‌رو نمی‌شوند. من در جشنواره جهانی خوشنویسی که در مسکو برگزار شد و 56 کشور در آن حضور داشتند و من نماینده ایران بودم،‌ شاهد بودم که خوشنویسی به‌عنوان یک هنر معنایی و مفهومی در تمام دنیا ساری و جاری است و همواره در تاریخ به‌عنوان هنری که حاصل کوشش دست و دل و هم‌سویی احساسات درونی یک هنرمند است، نقشی جاودانه داشته است. با توجه به ظرفیتی که در فضای آموزشی خودمان هم داریم، به‌طور قطع این فعالیت می‌تواند در همه کشورها به‌خصوص کشورهای مسیر جاده ابریشم، به‌عنوان یک رویداد مهم فرهنگی نقش بهترین معرف را داشته باشد.