در شرایطی که بسیاری از منابع لبنانی امیدوارند پرونده تشکیل دولت این کشور در جریان رایزنیهای روز دوشنبه بسته شود اما برخی معتقدند که بر اساس تجربه، نمیتوان با خوشبینی زیاد به این موضوع نگاه کرد.
به نقل از دیده نیوز ، با توجه به عدم توافق کامل درباره انتخاب «نجیب میقاتی» نخست وزیر پیشین لبنان به عنوان مامور تشکیل دولت در این کشور در سایه مواضع مخالف جریان آزاد ملی هنوز هم شک و تردیدهایی بر فضای رایزنیهای الزامآور پارلمانی که روز دوشنبه انجام خواهد شد حاکم است.
منابع سیاسی لبنان درباره اینکه آیا زمینه لازم برای انتخاب «نجیب میقاتی بهعنوان مامور تشکیل دولت در رایزنیهای الزامآور پارلمانی در روز دوشنبه وجود دارد، اظهار داشتند که میقاتی قبل از انتخاب رسمی به عنوان نامزد نخست وزیری وارد روند تشکیل دولت نشده و درباره آن نظر نخواهد داد. همچنین «جبران باسیل» رئیس جریان آزاد ملی به شماری از نمایندگان وابسته به جریان سیاسی خود اعلام کرده که قبل از انتخاب رسمی نجیب میقاتی به عنوان مامور تشکیل کابینه برای جلوگیری از این امر اقدام کنند.
منابع سیاسی لبنان گزارش دادند که نجیب میقاتی تا اطلاع ثانوی سکوت کرده قبل از تعیین رسمی منصب خود به عنوان کاندید نخست وزیری آینده لبنان هیچ موضعی اتخاذ نمیکند.
برخی منابع نیز معتقدند، این که جریان آزاد ملی «نواف سلام» سفیر سابق لبنان در سازمان ملل را به عنوان نامزد نخست وزیری معرفی میکند در راستای تلاش برای تحت فشار قرار دادن نجیب میقاتی جهت تجدید نظر در موضع خود درباره توزیع وزارتخانهها پیش از برعهده گرفتن ماموریت تشکیل دولت به شکل رسمی است.
منابع آگاه لبنانی اعلام کردند که رئیس جریان آزاد ملی لبنان بر انتخاب «نواف سلام» برای ماموریت تشکیل دولت در لبنان اصرار دارد اما معتقد است انتخاب وی موجب ناراحتی آمریکا خواهد شد.
بر این اساس باسیل هشدار داد که فراکسیون جریان آزاد ملی به نجیب میقاتی رای نمیدهد. همین موضوع سبب شده تا «نبیه بری» رئیس پارلمان لبنان به دنبال راه حلی برای این مشکلات قبل از آغاز رایزنیهای الزامآور پارلمانی باشد.
میقاتی در عرصه سیاسی لبنان در مناصب مختلفی خدمت کرده است، او در 19 آوریل سال 2005 میلادی به عنوان نخست وزیر لبنان انتخاب شد و تا 19 ژوئیه همان سال نخست وزیر باقی ماند، دولت وی دولتی موقت بود که تنها تا انتخابات مجلس قانونگذاری جدید و تشکیل دولت براساس آن رسمیت داشت.
در حالی که جریان آزاد ملی مخالفت خود را با نامزدی نجیب میقاتی برای نخست وزیری آینده صراحتا اعلام کرده، برخی نیروهای سیاسی دیگر هنوز حرفی درباره گزینه مورد نظر خود به این منظور به میان نمیآورند. بر همین اساس احتمال به تعویق افتادن زمان رایزنیهای پارلمانی روز دوشنبه افزایش یافته است؛ چراکه گروههای سیاسی لبنان نگران هستند که سناریوی انتخاب «سعد حریری» رئیس جریان المستقبل در اکتبر سال گذشته میلادی که در شرایط اضطراری انجام شد و پس از 9 ماه بدون هیچ دستاوردی استعفا کرد تکرار شود.
در همین زمینه منابع سیاسی آگاه لبنان اعلام کردند که فضای موجود در صحنه سیاسی این کشور امکان دستیابی به یک توافق سریع جهت انتخاب مامور تشکیل دولت را نمیدهد؛ به ویژه اینکه جریان آزاد ملی تهدید به استعفا از پارلمان کرده است.
همچنین برخی منابع لبنانی معتقدند، از آنجایی که رئیس جریان آزاد ملی معتقد است که نجیب میقاتی کاندید مناسبی نیست و ممکن است (باسیل) متحدان خود را نیز در این موضع همراه کند، شاید میقاتی قبل از انتخاب رسمی به عنوان مامور تشکیل دولت از این منصب استعفا دهد.
همین منابع اظهار داشتند، اگر کسی واقعا به دنبال تشکیل دولت در لبنان باشد چنین روشی را اتخاذ نمیکند بلکه به دنبال ایجاد فضای آرام با احزاب مختلف است تا روند تشکیل دولت تسهیل شود و به نظر می رسد که گروههای سیاسی لبنان از گذشته درس نگرفتهاند که موجب شده وضعیت این کشور به اینجا برسد.
همچنین به گفته منابع سیاسی لبنان نقطه اصلی تشکیل دولت رسیدن به تفاهم میان نخست وزیر مکلف با «میشل عون» رئیس جمهوری لبنان است که او نیز بدون جلب موافقت جبران باسیل نمیتواند این امر را محقق کند. از طرف دیگر نجیب میقاتی نیز به دنبال تضمینهایی برای عدم وجود مواضع مخالف در پارلمان برای نخست وزیری خود در دولت آینده است.
کارشناسان بر این باورند که در مرحله کنونی لبنانیها بار دیگر درگیر یک فضای خوشبینانه شده و همانند دورههای قبلی و پیش از انتخاب افرادی همچون «مصطفی ادیب» سفیر لبنان در آلمان یا سعد حریری نگاه مثبتی به امکان تشکیل دولت طی چند روز دارند اما واقعیت این است که فضای سیاسی لبنان همچنان مبهم به نظر میرسد.
این موج خوش بینی میان لبنانیها به سرعت در حال حرکت بوده و آنها امیدوارند که روز دوشنبه در جریان رایزنیهای الزامآور پارلمانی فردی شایسته مامور تشکیل دولت شده و به سرعت قبل از سالگرد انفجار مهیب بندر بیروت در 4 آگوست دولت نجات تشکیل شود.
این خوشبینیها هم زمان با تشدید بحرانهایی است که مردم در آن دست و پا می زنند و ممکن است طی هفته آینده در نتیجه کمبود سوخت با خاموش شدن ژنراتورها لبنان در یک تاریکی همه جانبه فرو رفته و شمار زیادی از بیمارستانها و نانواییها و هتلها و رستورانها از کار بیفتند. قطعی اینترنت نیز به این بحرانها در این وضعیت افزوده میشود.
اما چرا لبنانیها خوشبین به حل بحران سیاسی این کشور در مدت زمان کوتاه هستند و چرا همه گمان میکنند که گروه های سیاسی لبنان و فراکسیونهای پارلمانی درباره انتخاب نجیب میقاتی به عنوان مامور تشکیل دولت به توافق میرسند. آیا واقعا نجیب میقاتی با سعد حریری متفاوت است و او عصای جادویی که حریری برای حل مشکلات لبنان در اختیار نداشت را دارد؟
نگاهی به سابقه روند تشکیل دولت در لبنان نشان میدهد که این موج خوشبینیها موضوع تازهای نیست، زیرا لبنانیها پیشتر نیز هنگام انتخاب سعد حریری یا هر فرد دیگری برای ماموریت تشکیل دولت همین خوشبینی را تجربه کردهاند اما واقعیت چیزی بر خلاف نظر و میل آنها بود.
با این وجود کسانی هستند که بر روی توافق درباره نجیب میقاتی به عنوان نخست وزیر آینده حساب باز میکنند؛ بر این اساس که رئیس پارلمان از نجیب میقاتی حمایت میکند و حزب الله نیز تا کنون نظر مخالف از خود نشان نداده است.
از طرف دیگر جریان آزاد ملی همچنان معتقد است که نجیب میقاتی جدا از مواضع و معیارهایی که سعد حریری برای تشکیل دولت تعیین کرده بود و مورد موافقت طرفهای مربوطه قرار نگرفت نیست و ممکن است که سناریو شکست سعد حریری در تشکیل دولت بعد از 9 ماه درباره نجیب میقاتی تکرار شود.
بر همین اساس بسیاری بر این باورند که جریان آزاد ملی در آخرین لحظات نام «نواف سلام» سفیر سابق لبنان در سازمان ملل را به عنوان نامزد مورد نظر خود برای نخست وزیری آینده معرفی کرده که جلوی انتخاب نجیب میقاتی و تکرار سناریو سعد حریری را بگیرد. برخی تحلیلگران سیاسی معتقدند که اگر نجیب میقاتی موفق به جلب نظر نیروهای مربوطه برای تشکیل دولت نشود حداکثر ظرف دو هفته استعفای خود را اعلام کرده و مانند سعد حریری چندین ماه کشور را در حالت بلاتکلیفی نگه نمیدارد.
از طرف دیگر نجیب میقاتی نیز تلاش میکند تا تجربه سعد حریری را تکرار نکند و بر همین اساس پیش از انتخاب به عنوان مامور تشکیل دولت در حال ارزیابی اوضاع و مواضع همه طرفهای داخلی و بین المللی درباره نخست وزیری خود است.
بنابراین حتی اگر رایزنیهای روز دوشنبه به تعویق نیفتد و نخست وزیر مکلف نیز-چه نجیب میقاتی-چه نواف سلام و چه هر فرد دیگری معرفی شود این به معنای معجزه برای لبنانیها نیست؛ چرا که این کشور یک شبه و حتی طی چند ماه پس از تشکیل دولت نیز قادر به مقابله با شرایط فاجعه باره کنونی نیست و به بازه زمانی طولانیتری نیاز دارد.