گروهی از شهروندان ژاپنی اخیرا مقابل دفتر مرکزی «شرکت برق الکتریک توکیو» و دفتر نخست وزیر ژاپن تجمع کردند تا علیه طرح تخلیه آب آلوده هستهای به دریا، اعتراض کنند.
به اعتقاد آنها تخلیه فاضلاب آلوده به مواد هستهای از نیروگاه «فوکوشیما» به اقیانوس آرام یک رفتار جنایتکارانه است.
با این وجود، دولت ژاپن به دیدگاههای معتبر سازمانهای بینالمللی و نظرات مخالف در داخل و خارج این کشور بی توجهی نشان داده است. ژاپن به ساخت تاسیسات مرتبط تسریع بخشیده و تاکید کرده که طرح تخلیه فاضلاب رادیواکتیو خود در بهار یا تابستان امسال را تغییر نخواهد داد.
این طرح ژاپن که محیط زیست دریایی جهان و سلامت عمومی را نادیده میگیرد یک اقدام شدیدا غیرمسئولانه به حساب میآید.
بر اساس گزارشها، طرح تخلیه فاضلاب هستهای ژاپن ممکن است 30 سال به طول بیانجامد. با این همه، ژاپن تاکنون شواهد و مدارک علمی و واقعی برای تایید اعتبار طرح خود ارائه نکرده و به نگرانیهای جامعه بینالملل در خصوص مشروعیت طرح تخلیه فاضلاب هستهای، قابل اعتماد بودن دادهها، کارایی دستگاههای تصفیه و تردیدها درباره تاثیر زیستمحیطی آن، نپرداخته است.
«شرکت برق الکتریک توکیو» که مسئول این طرح است، سابقهای بدنام در خصوص پنهان کردن حقیقت و دستکاری اطلاعات دارد. این شرکت اوایل آوریل و می سال 2011 مقداری آب رادیواکتیو را به اقیانوس آرام ریخت که مدتها اعتبار این کشور را زیر سوال برد.
«کِنیچی اوشیما» استاد دانشگاه «ریوکوکو» میگوید شرکت برق الکتریک توکیو فقط بخش اندکی از بیش از هزار مخزن ذخیره فاضلاب هستهای را برای آزمایش انتخاب کرد و تمام این آزمایشها توسط خود این شرکت و بدون تاییدیه یک طرف ثالث انجام شد.
نشریه آمریکایی «ساینس» نیز تاکید کرد که توضیح شرکت برق الکتریک توکیو فاقد مدارک کافی است و ارزش ندارد.
«سو کونه-یول» استاد بازنشسته مهندسی سیستم انرژی هستهای در دانشگاه ملی سئول، گفت حفر و ایجاد یک دریاچه مصنوعیِ 200 هزار متر مربعی کاملا پاسخگوی نیاز ژاپن برای دفع فاضلاب هستهای برای 50 سال آینده است. ژاپن میتواند گزینه بهتری را انتخاب کند اما مسئولیتی که باید بر عهده بگیرد را بر دوش تمام بشریت انداخته که به مثابه انجام یک حمله تروریستی علیه اقیانوس آرام است.
نگرانیهای محیط زیست دریایی در واقع به نفع تمام جامعه بینالملل است. تخلیه آب آلوده هستهای در اقیانوس به هیچ وجه یک موضوع داخلی برای ژاپن محسوب نمیشود.
پس از آنکه طرح تخلیه فاضلاب هستهای اعلام شد، کشورهای متعددی از جمله چین، کره جنوبی، روسیه و فیلیپین و همچنین سازمانهای بینالمللی مرتبط نگرانیهای خود را ابراز داشتند.
دولت ژاپن و شرکت برق الکتریک توکیو قول دادهاند که آب آلوده هستهای را بدون موافقت طرفهای درگیر، تخلیه نکنند اما حالا بر انجام این کار بر خلاف وعده خود اصرار دارند.
«هنری پونا» دبیرکل «مجمع جزایر اقیانوس آرام» گفت دولت ژاپن وعده داده با کشورهای اقیانوس آرام در این خصوص در ارتباط باشد و اینکه مجمع جزایر اقیانوس آرام به تمام مدارک مستقل و علمی قابل اثبات دسترسی داشته باشد.
وی افزود متاسفانه تاکنون ژاپن هیچ همکاری انجام نداده و در حال نقض تعهد خود هستند.
«کارلی برچ» جامعه شناس نیوزیلندی از دانشگاه اوکلند نیز گفت مردم ساکن اقیانوس آرام از حق داشتن یک محیط زیست پاک، سالم و پایدار برخوردارند. دولت ژاپن با پیشبرد طرح تخلیه فاضلاب هستهای در حال نشان دادن بی اعتنایی مستقیم به حاکمیت و خودمختاری مردم اقیانوس آرام است.
طرف ژاپنی باید به نگرانیهای مشروع جامعه بینالملل احترام بگذارد، به وعده خود عمل کند و این آب آلوده را به شیوهای مسئولانه دفع نماید. ژاپن عضو «کنوانسیون سازمان ملل درباره حقوق دریاها»، «کنوانسیون لندن برای جلوگیری از آلودگی دریایی با زباله و مواد دیگر»، «کنوانسیون اعلام زودهنگام حادثه هستهای»، «کنوانسیون ایمنی هستهای» و «کنوانسیون مشترک ایمنی مدیریت سوخت مصرفشده و ایمنی مدیریت مواد زائد رادیواکتیو» است.
این کشور با پیشبرد به زور این طرح تخلیه به شکلی جدی تعهدات خود تحت قوانین بینالمللی را نقض کرده است.
«آژانس بینالمللی انرژی اتمی» نیز نه برآورد خود از طرح تخلیه فاضلاب ژاپن را تکمیل کرده و نه به یک نتیجه گیری ملموس رسیده و در تمام سه گزارشی که تاکنون منتشر کرده بر عدم تطابق این طرح با استانداردهای ایمنی آژانس تاکید نموده و پیشنهادهایی برای بهبود آن مطرح کرده است.
دفع آب آلوده مدت زمان زیادی به طول میانجامد و تردیدهای فراوانی دارد. ژاپن باید اجازده دهد تا نظارت بینالمللی بر روند تخلیه فاضلاب هستهای نیروگاه فوکوشیما صورت گیرد. ژاپن با تلاش برای حل این مساله به وسیله ریختن فاضلاب در دریا هیچگاه از جانب جامعه بینالملل مورد اعتماد قرار نخواهد گرفت.
جامعه بینالملل طی سالهای خیر شدیدا با تصمیم یکجانبه و اشتباه دولت ژاپن برای تخلیه آب آلوده هستهای به دریا مخالفت ورزیده است. شورای امنیت سازمان ملل اخیرا یک نشست علنی درباره بالا آمدن سطح آب دریاها و تاثیر آن بر صلح و امنیت بینالملل برگزار کرد که طی این نشست نمایندگان کشورهای مختلف از اقدامات ژاپن برای پیشبرد طرح تخلیه فاضلاب هستهای انتقاد کردند.
همچنین بسیاری از شهروندان نژاپنی با رویکرد غیرمسئولانه دولت مخالف هستند. بیش از 90 درصد مردم این کشور معتقدند تخلیه فاضلاب هستهای نتایج منفی به بار خواهد آورد. «فدراسیون ملی شیلات ژاپن» و دیگر گروههای جامعه مدنی اقدام دولت در نقض وعده خود و منافع ماهیگیران را محکوم کردهاند.
طرف ژاپنی نگرانیها و خواستههای مشروع جامعه جهانی و مردم خود را نادیده گرفته به گونهای که قطعا با محکومیت از سوی جامعه بینالملل روبرو خواهد شد.
ژاپن باید با شجاعت با نگرانیهای مشروع تمام طرفها برخورد کند، تعهد خود به پیمانهای بینالمللی را صادقانه محقق کند، رایزنی کامل و معنادار با تمام طرفها داشته باشد و آب آلوده هستهای را به طریقی علمی، باز، شفاف و ایمن دفع کند تا عملا از محیط زیست دریا و سلامت مردم تمام کشورها محافظت نماید.
ژاپن نباید تخلیه آب آلوده هستهای را به اقیانوس پیش از دستیابی به اجماع از طریق رایزنی کامل با کشورهای همسایه، نهادهای مرتبط و دیگر طرفهای نگران، آغاز کند.